پاسخ: قرآن در باره ى آفرينش همسر آدم، فقط يك بار به اين نحو سخن گفته است:

(ياأَيُّهَا النَّاسُ اتَّقُوا رَبَّكُمُ الَّذِى خَلَقَكُمْ مِنْ نَفْس وَاحِدَة وَ خَلَقَ مِنْهَا زَوجَهَا وَ بَثَّ مِنْهُمَا رِجالاً كَثِيراً و نِساءً...).([1])

«اى مردم از مخالفت با پروردگارتان بپرهيزيد; خدايى كه شمار را از يك فرد آفريد و همسر او را نيز از جنس او آفريد و از آن دو، مردان و زنان فراوانى را (در روى زمين) پخش كرد».

در اين آيه لفظ «من» در جمله ى (خَلَقَ مِنْهَا) براى بيان جنس است; يعنى همسر آدم را نيز از جنس او آفريديم و شجره ى تمام انسانهاى روى زمين به يك مرد و زن مى رسند كه آن دو نيز متماثل بوده و از خاك آفريده شده اند. با توجه به عطف همسر آدم به او، كيفيت آفرينش و مراحل آن نيز مانند آدم خواهد بود. هدف آيه مبارزه با تبعيضهاست; زيرا تمام افراد انسان زاده ى يك مرد و زن متماثل مى باشند و برخى را بر برخى ديگر امتيازى نيست.

گاهى لفظ ياد شده به معناى تبعيض و جزئيت گرفته اند و آن را چنين تفسير كرده اند كه: همسر آدم از جزيى از اجزاى آدم آفريده شده است و برخى از روايات غير معتبر را كه مى گويد: خدا حوا را از دنده ى آدم آفريد، بر اين مطلب گواه گرفته اند.

اين تفسير از دو نظر بى پايه است:

1. در آياتى كه پيرامون آفرينش همسران مطلق انسانها سخن گفته شده، نظير اين جمله به كار رفته چنانكه مى فرمايد:

(وَ مِنْ آيَاتِهِ أَنْ خَلَقَ لَكُمْ مِنْ أَنْفُسِكُمْ أَزْوَاجاً لِتَسْكُنُوا إِلَيْهَا)([2]). ([3])

«از نشانه هاى اوست كه از نوع شما، همسرانى آفريده كه با تمايل به آنها آرامش پيدا كنيد. بنابر اين كيفيت آفرينش همسران ما و همسر آدم يكسان بوده و تفاوتى ميان آن دو نيست».

2. آفرينش همسر آدم از دنده هاى او، در تورات آمده([4]) و اين نوع روايات ساخته و پرداخته ى علماى يهود است كه وارد احاديث اسلامى گرديده است و در پاره اى از روايات ما، چنين آفرينشى به شدت تكذيب شده است([5]).([6]) ^{( [7])}

--------------------------------------------------------------------------------

[1] . نساء/1.

[2] . روم/2.

[3] . ر.ك: سوره ى نحل/72، شورى/11، ذاريات/49.

[4] . تورات سفر تكوين، فصل دوم جمله ى 21، چاپ لندن، فاضل خانى به تاريخ 1856 برابر با 1272 هـ. ق.

[5] . تفسير عياشى، ج1، ص 216، حديث7.

[6] . منشور جاويد، ج11، ص 109ـ 110.
[7] اندیشه های جاوید، ج 2، ص 49.